လိင္စိတ္ဆႏၵလြန္ကဲျခင္းေရာဂါ (nymphomania)

ေရးသားသူ Yun Sandi Nan Mon
ေဆးပညာပိုင္းဆုိင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Kaung Thar

Nymphomania ဆိုတာဘာလဲ
Nymphomania ဆိုတာ လိင္စိတ္ဆႏၵျပင္းျပမႈလြန္ကဲတဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လိင္စိတ္လြန္ကဲမႈဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ သာယာမႈမရွိဘဲ၊ ထိန္းခ်ဳပ္လို႔မရနိုင္ဘဲ ၊ကိုယ္တိုင္မလိုလားဘဲ အၾကိမ္ၾကိမ္ျပဳလုပ္မိေနတဲ့ အျပဳအမူေတြျဖစ္ပါတယ္။ Nymphomania  ျဖစ္ေနတဲ့သူေတြဟာ အလိုလိုျဖစ္လာတဲ့အာသာဆႏၵျပင္းျပမႈကိုေျဖေဖ်ာက္ဖို႔ လိင္ဆက္ဆံေဖာ္မ်ားျခင္း(promiscuity) လိုမ်ိဳး ေရာဂါအႏၱရာယ္မ်ားတဲ့လုပ္ရပ္ေတြလုပ္မိတတ္ပါတယ္။

ဒီေရာဂါဟာ အရြယ္ေရာက္ျပီးသူတိုင္းမွာ ျဖစ္နိုင္သလို သူ႔ရဲ႕လကၡဏာေတြက လိင္ကိစၥအျပဳအမူေတြအျပင္ စဥ္းစားေတြးေခၚနိုင္စြမ္းမွာ ျပႆနာရွိလာျခင္း၊ မလိုလားအပ္တဲ့ အေတြးေတြအၾကိမ္ၾကိမ္ျဖစ္ေပၚလာျခင္း(စိတ္စြဲလမ္းျခင္း)၊ ရွက္စိတ္၊အျပစ္ရွိစိတ္နဲ႔ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ရွိသလို ခံစားေနရျခင္းတို႔ပါဝင္ပါတယ္။

nymphomania ျဖစ္ရတဲ့အဓိကအေၾကာင္းရင္းကိုေတာ့ အတိအက်မသိရေသးပါဘူး။ တျခားစိတ္ေရာဂါေဝဒနာေတြလိုပဲ nymphomania  ဟာ ပတ္ဝန္းက်င္၊ မ်ိဳးရိုးအခံ၊ဘဝအေနအထား စတဲ့အခ်က္ေတြရဲ႕ ရလဒ္အျဖစ္ ခံစားလာရတတ္ပါတယ္။ စိတ္ခံစားမႈနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ serotonin, dopamine နဲ႔ norepinephrine လို ဦးေႏွာက္တြင္း neurotransmitters ေတြမညီမွွ်မႈ၊ ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္ေစတဲ့ ေရာဂါတခ်ိဳ႕၊ ဦးေႏွာက္ရဲ႕ အာရံုေၾကာဆဲလ္လႈပ္ရွားမႈလမ္းေၾကာင္း( neural circuits)မွာ အေျပာင္းအလဲျဖစ္ျခင္းတို႔ကလည္း nymphomania အေၾကာင္းရင္းထဲမွာပါဝင္နိုင္ပါတယ္။

nymphomania ရဲ႕အျဖစ္မ်ားတဲ့လကၡဏာေတြကဘာေတြလဲ
nymphomania ရဲ႕အဓိကလကၡဏာကေတာ့ လိင္မႈကိစၥအာသာဆႏၵျပင္းျပမႈျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါက တျခားအာသာဆႏၵျပင္းျပေနတဲ့ စြဲလမ္းမႈျပႆနာေတြ ဒါမွမဟုတ္ တျခားစိတ္ေဝဒနာေတြရဲ႕လကၡဏာေတြနဲ႔အတူ ျဖစ္လာနုိင္ပါတယ္။ nymphomania  လကၡဏာေတြကို ေန႔တိုင္း  သို႔မဟုတ္ ခဏၾကာတိုင္းတစ္ၾကိမ္ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။

လိင္စိတ္ဆႏၵကျပင္းထန္လာျပီး ကိုယ့္ကုိယ္ကိုယ္ထိန္းခ်ဳပ္လို႔မရသလို ခံစားလာရျခင္း၊
လိင္ဆက္ဆံမႈေတြျပီးဆံုးရင္ေတာင္မွ စိတ္ေက်နပ္မႈမရွိသလို။ စိတ္မေပ်ာ္သလိုခံစားေနရျခင္း၊
လိင္ဆက္ဆံမႈကို အထီးက်န္ျခင္း၊စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း၊ စိတ္ပူပန္ျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈတို႔လို တျခားျပႆနာေတြရဲ႕ ထြက္ေပါက္အျဖစ္ သေဘာထားျခင္း၊
လိင္မွတဆင့္ကူးစက္နုိင္ေသာေရာဂါမ်ား ကူးစက္ရရွိျခင္း သို႔မဟုတ္ တျခားသူဆီကူးစက္ေစျခင္း၊ အေရးပါေသာ ဆက္ဆံေရးေတြ ျပတ္ေတာက္ဆံုးရံႈးရျခင္း၊ အလုပ္မွာအဆင္မေျပျခင္း တို႔လို ဆိုးရြားတဲ့ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြျဖစ္လာနိုင္တဲ့အထိ လိင္ကိစၥကို ဆက္လက္လိုက္စားျခင္း၊
ကိုယ္က လက္ထပ္ျပီးသား သို႔မဟုတ္ လက္ထပ္ဖို႔ရည္ရြယ္ထားသူရွိေနရင္ေတာင္မွ စိတ္ခ်င္းရင္းႏွီးဖို႔ ဆက္ဆံေရးတည္ေဆာက္ဖို႔ ခက္ခဲေနျခင္း

တခါတရံမွာ လကၡဏာေတြက ပိုဆိုးရြားလာနိုင္ပါတယ္ –

အာရံုစူးစိုက္မရျခင္း
ရွက္ရြံ႔စိတ္ခံစားရျခင္း သို႔မဟုတ္ စိတ္ေက်နပ္မႈမရွိျခင္း
အျပစ္ရွိစိတ္
ထပ္ကာတလဲလဲ ထိန္းခ်ဳပ္မရတဲ့အျပဳအမူမ်ား(အာသာဆႏၵျပင္းျပျခင္း)
ထပ္ကာတလဲလဲ ျဖစ္ေပၚလာေသာ မလိုလားအပ္တဲ့အေတြးမ်ား(စြဲလမ္းျခင္း)

အသက္အႏၱရာယ္စိုးရိမ္ရတဲ့အထိ ျဖစ္ေစနုိင္တဲ့ ျပင္းထန္တဲ့လကၡဏာမ်ား
တခ်ိဳ႕ေတြမွာ nymphomania ေၾကာင့္ အသက္အႏၱရာယ္စိုးရိမ္ရတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးေတြျဖစ္လာေစတတ္ပါတယ္။ ေအာက္ပါအခ်က္ေတြထဲက တစ္ခုခုျဖစ္လာခဲ့ရင္ ခ်က္ခ်င္းကုသမႈခံယူသင့္ပါတယ္။

ထိန္းခ်ဳပ္မရတဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕လိင္မႈကိစၥလြန္က်ဴးမႈေတြေၾကာင့္ ထိခိုက္မႈေတြျဖစ္လာနိုင္ေတာ့မယ္လို႔ ထင္ရတဲ့အခါ
ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္စြမ္းျပႆနာ သို႔မဟုတ္ စိတ္ႏွစ္ခြေဝဒနာရွိေနျပီး လိင္ကိစၥလြန္က်ဴးမႈကလည္း အေတာမသတ္တဲ့အခါ
ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္အဆံုးစီရင္ဖို႔ ေတြးမိတတ္လာတဲ့အခါ
အေၾကာင္းမဲ့ ျခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ အဆံုးစီရင္မယ့္အျပဳအမူေတြ အပါအဝင္ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိယ္ သို႔မဟုတ္ တျခားသူေတြကို  အႏၱရာယ္ေပးမယ့္အေနအထားျဖစ္လာတဲ့အခါ
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဂရုမစိုက္နိုင္ျဖစ္လာတဲ့အခါ
ဘယ္သူေတြမွာ ခံစားရနိုင္ေျခပိုမ်ားသလဲ
အသက္ ၃၀ ေအာက္အရြယ္ရွိသူမ်ား
စိတ္ေဝဒနာသည္ မ်ိဳးရိုးအခံရွိသူမ်ား
လိင္တူစိတ္ဝင္စားသူမ်ား
စိတ္ေဝဒနာျဖစ္ဖူးသူမ်ား
ေလာေလာလတ္လတ္ စိတ္ဒဏ္ရာရစရာအျဖစ္မ်ိဳး ၾကံဳထားသူမ်ား
စိတ္ဖိစီးမႈခံစားရသူမ်ား

ကုသမႈ
nymphomania အတြက္ ေပ်ာက္ကင္းနိုင္တဲ့ေဆးမရွိေပမယ့္ ေအာက္ပါကုထံုးေတြ သံုးေလ့ရွိပါတယ္ –

ေတြးေခၚျပဳမူနိုင္စြမ္း ကုထံုး (ျပႆနာေတြကိုေျဖရွင္းနိုင္ဖို႔)
မိသားစု သို႔မဟုတ္ လူမႈဆက္ဆံေရး ကုထံုး
စိုးရိမ္ပူပန္မႈ၊စိတ္က်ေဝဒနာ၊ စိတ္ေဝဒနာတို႔အတြက္ ေသာက္ေဆးေတြအပါအဝင္ ေဆးဝါးကုထံုး
စကားေျပာဆို ေျဖာင္းဖ်ျခင္းကုထံုး

nymphomania ကုသမႈခံယူေနရင္း ဘယ္လိုဆင္ျခင္ေနထိုင္မလဲ
က်န္းမာေရးနဲ႔ညီညြတ္မွ်တတဲ့အစာအာဟာရကိုစားသံုးပါ
လူမႈေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ၊ စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္စရာတျခားလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ပါ။
ပံုမွန္ကိုယ္လက္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ပါ။ ပံုမွန္အိပ္ပါ။
မိသားစုနဲ႔ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြဆီက အားေပးအၾကံျပဳမႈကို ခံယူပါ။

တျခားကုထံုးေတြကေတာ့ –

အပ္စိုက္ကုသျခင္း
အႏွိပ္ခံျခင္း
ေဆးဖက္ဝင္ကုထံုးမ်ား၊ လက္ဖက္ေျခာက္ရည္မ်ား၊အာဟာရဓာတ္စာမ်ားႏွင့္အလားတူပစၥည္းမ်ား
ေယာဂေလ့က်င့္ျခင္း

nymphomania ရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာမ်ား
nymphomania ကိုမကုသရင္ ဒါမွမဟုတ္ မထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ေတာ့ရင္ ျဖစ္လာနို္င္တဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲျပႆနာေတြက ဆိုးရြားလာနုိင္ပါတယ္။ ကြ်မ္းက်င္သူတစ္ဦးဦးရဲ႕ ကုသေစာင့္ေရွာက္မႈကိုခံယူျပီး ကိုယ္တိုင္လိုက္နာရင္းနဲဲ႔ ေအာက္ပါဆိုးက်ိဳး အႏၱရာယ္ေတြကို ေလွ်ာ့ခ်နိုင္ပါတယ္။

စိတ္က်ေရာဂါ
လႈပ္ရွားလုပ္ေဆာင္မႈေတြမွာ ပံုမွန္အတိုင္းမပါဝင္နုိင္ေတာ့ျခင္း
လိင္မွတဆင့့္ကူးစက္နိုင္တဲ့ေရာဂါမ်ား ကူးစက္ခံရနိင္ျခင္း(STDs)
အလုပ္အကိုင္ပ်က္ျခင္း
ခ်စ္သူခင္သူမ်ားပစ္ခြာသြားျခင္း
လူမႈဆက္ဆံေရးျပႆနာမ်ား
ညစ္ညမ္းစာေပ၊အေခြမ်ားဝယ္ယူျခင္း၊ လိင္ေၾကးစားမ်ားအတြက္ေငြကုန္ျခင္းတို႔အတြက္ အေၾကြးပိျခင္း
လိင္ပိုင္းေစာ္ကားမႈစြဲခ်က္နဲ႔ ေထာင္နန္းစံရနိုင္ျခင္း တို႔ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။

မူလေရးသားတင္ဆက္သူ - Hello Health Group