အမ်ိဳးသား လိင္တံေတြရဲ့ ဖြဲ႕စည္းပုံနဲ႔ အလုပ္လုပ္ပုံအေၾကာင္း အေသးစိတ္ရွင္းလင္းခ်က္

ေရးသားသူ Arkar Hein
ေဆးပညာပိုင္းဆိုင္ရာတည္းျဖတ္သူ Dr. Thurein Hlaing Win



အမ်ိဳးသား လိင္တံ ဖြဲ႕စည္းထားပုံ

အမ်ိဳးသားလိင္တံတစ္ခုမွာ ပါဝင္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြကေတာ့Corpora cavernosa လို႔ေခၚတဲ့ အခန္းရွည္ႏွစ္ခု။

corpora cavernosa ဟာ လိင္တံရဲ့ အလ်ားတစ္ေလၽွာက္ရွိေနတဲ့ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ဒီအခန္းတြင္းမွာ ေရျမႇပ္ပုံစံကဲ့သို႔ေသာ ေသြးေၾကာမ်ားစြာ ရွိေနပါတယ္။

corpus spongiosum

Corpora cavernosa ရဲ့ေအာက္မွာ တည္ရွိတဲ့ ေထာင္မတ္ႂကြက္သား corpus spongiosum။

ဆီးလမ္းေၾကာင္း (urethra)။

ဆီးနဲ႔ သုက္ရည္တို႔ ထြက္တဲ့ လမ္းေၾကာင္း ျဖစ္ၿပီး corpora cavernosa ရဲ့ ေအာက္မ်က္ႏွာျပင္ေအာက္မွာတည္ရွိပါတယ္။

ေထာင္မတ္တစ္ရႈး။ (Erectile tissue)

ဒီတစ္ရႈးဟာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းကို ဝန္းရံထားၿပီး အဓိက ေသြးလႊတ္ေၾကာ ၂ ခု၊ ေသြးျပန္ေၾကာမ်ားစြာနဲ႔ နာဗ္ေၾကာေတြပါဝင္ပါတယ္။

လိင္တံ။

အမ်ိဳးသားအဂၤါရဲ့ အရွည္ဆုံး အပိုင္းျဖစ္ပါတယ္။

လိင္တံထိပ္ေခါင္း။

လိင္တံရဲ့ ထိပ္ဆုံးမွာရွိတဲ့ အပိုင္းကိုေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။
လိင္တံထိပ္မွာရွိၿပီး ဆီးနဲ႔ သုက္ရည္မ်ား ထြက္တဲ့ အေပါက္ဝကို ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။

လိင္တံအေရျပား။

လိင္တံအေရျပားဟာ ဝမ္းဗိုက္ေအာက္ဘက္ပိုင္း အေရျပားနဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္ေနပါတယ္။ ဒီအေရျပားဟာ အေမြးအမၽွင္မပါတဲ့ အေရျပားျဖစ္ၿပီးလိင္တံထိပ္ေခါင္းအထိ သြားဖုံးေပးထားပါတယ္။ corona လို႔ေခၚတဲ့ လိင္တံထိပ္ေခါင္း အဝိုင္းဝန္းမွာဖုံးထားတဲ့ ဒီအေရျပားကိုေတာ့ လိင္တံထိပ္ငုံအေရျပားလို႔ေခၚပါတယ္။ လိင္တံနဲ႔ ကပ္ပယ္အိတ္ေအာက္မွာ ႂကြက္သားအေပ်ာ့ေတြ အမ်ားအျပားရွိၿပီး ဒီႂကြက္သားေတြကို dartos fascia လို႔ေခၚပါတယ္။

အမ်ိဳးသားေတြရဲ့ လိင္အဂၤါမွာ အရွည္ဆုံး အစိတ္အပိုင္းကေတာ့ Shaft လို႔ေခၚတဲ့ အတံ ျဖစ္ပါတယ္။ လိင္တံရဲ့ ထိပ္ပိုင္းမွာေတာ့ အမ်ိဳးသား လိင္တံထိပ္ေခါင္း ရွိပါတယ္။ ဒီလိင္တံထိပ္ေခါင္းကေန ဆီးနဲ႔ သုက္ရည္ တို႔ ထြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

လိင္တံကိုေတာ့ ေထာင္မတ္နိုင္တဲ့ တစ္ရႈး ၃ ခုျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြကေတာ့ Corpora cavernosa လို႔ေခၚတဲ့ ေသြးမ်ားဝင္လာရင္ မာေၾကာလာတဲ့ ႂကြက္သားပြ တစ္ရႈး ၂ ခုနဲ႔ corpus spongiosum လို႔ေခၚတဲ့ Corpora cavernosa ရဲ့ေအာက္မွာ တည္ရွိတဲ့ ေထာင္မတ္ႂကြက္သား တစ္ခုနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားပါတယ္။ Corpora cavernosa ထဲက ေထာင္မတ္တစ္ရႈးေတြအတြင္းမွာ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြ၊ နာဗ္ေၾကာေတြ၊ ႂကြက္သားမၽွင္ေတြနဲ႔ ေသြးလႊတ္ေၾကာႁပြန္ေလးေတြနဲ႔ ေသြးေၾကာတြင္းမွာေတြ႕ရတဲ့ endothelial ဆဲလ္ေတြပါဝင္ပါတယ္။ အထက္ပါ အရာေတြက Corpora cavernosa ထဲမွာ ျပည့္က်ပ္ေနၿပီး Corpora cavernosa ရဲ့ ေထာင့္ျဖတ္ပုံစံကေတာ့ ေရျမႇပ္တစ္ခုနဲ႔ တူပါတယ္။ Corpora cavernosa ထဲက ေသြးေတြ အဓိက ဝင္တဲ့ ေသြးေၾကာကေတာ့ cavernosal arteries ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြျဖစ္ၿပီး Corpora cavernosa တစ္ခုခ်င္းစီရဲ့ အလယ္ေခါင္ တည့္တည့္မွာ တည္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ corpora cavernosa တစ္ခုခ်င္းဆီအတြင္းမွာ အဓိက ေသြးလႊတ္ေၾကာ ၂ ခု ရွိၿပီး ေသြးျပန္ေၾကာေတြကေတာ့ အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ခႏၶါကိုယ္ရဲ့ တစ္ျခားေသာ အစိတ္အပိုင္းေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ဖို႔ အတြက္ နာဗ္ေၾကာေပါင္းမ်ားစြာလည္း ရွိပါတယ္။ corpora cavernosa ရဲ့ ေက်ာဘက္မွာေတာ့ ေသြးျပန္ေၾကာ၊ ေသြးလႊတ္ေၾကာမ်ား အျပင္ ေက်ာဘက္ နာဗ္ေၾကာမ်ားစြာလည္း ပါဝင္ေနပါတယ္။ corpora cavernosa ႏွစ္ခုလုံးမွာ ေထာင္မတ္နိုင္တဲ့ တစ္ရႈးေတြ ပါဝင္ၿပီး ႏွစ္ခုလုံးကို tunica albuginea လို႔ေခၚတဲ့ သိပ္သည္း အမၽွင္ ႂကြက္သားေတြက ဖုံးေပးထားပါတယ္။ corpora cavernosa ႏွစ္ခုလုံးရဲ့ အလယ္မွာ ခႏၶါကိုယ္ တစ္ရႈး ၂ ခုကို ျခားနားေပးထားတဲ့ အေျမႇးပါးတစ္ခုရွိၿပီး အရင္းပိုင္းေရာက္ေလ ပိုၿပီး ထူလာေလျဖစ္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလိင္တံေတြမွာ တစ္ခုတည္းပါဝင္တဲ့ corpus spongiosum ကေတာ့ corpora cavernosa ၂ ခုရဲ့ ေအာက္ဘက္ပိုင္း ေျမာင္းေလးမွာ တည္ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ corpus spongiosum ဟာ သူနဲ႔ ပုံစံတူ Corpora cavernosa နဲ႔ ႏွိုင္းယွဥ္ရင္ ေသးငယ္ၿပီး ေထာင္မတ္ခ်ိန္ဆို သူ႔ရဲ့ ထုထည္ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္ဟာ ေသြးမ်ားနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ တစ္ရႈး သုံးခု အားလုံးဟာ ျပန႔္ကားနိုင္ၿပီး ေရျမဳပ္ကဲ့သို႔ေသာ ႂကြက္သားမ်ားျဖစ္ကာ လိင္တံထဲ ေသြးဝင္လာရင္ ေထာင္မတ္လာတဲ့ တစ္ရႈးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားလိင္တံရဲ့ corpus spongiosum ဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းအဝမွာ တည္ရွိတဲ့ ေထာင္မတ္နိုင္တဲ့ တစ္ရႈးေတြနဲ႔ ဆင္တူပါတယ္။ corpus spongiosum မွာဆိုရင္ သုက္နဲ႔ ဆီးတို႔ထြက္ရွိတဲ့ ဆီးလမ္းေၾကာင္းႁပြန္ပါၿပီး ထိပ္ဆုံးမွာေတာ့ လိင္တံရဲ့ ေခါင္းတည္ရွိပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ corpus spongiosum ဟာ လိင္တံေထာင္မတ္ခ်ိန္မွာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းကို မဖိႏွိပ္ထားေစဖို႔ အတြက္ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။

ဒါ့အျပင္လိင္တံအရင္းမွာ လိင္တံကို ေထာက္ပံ့ေပးထားတဲ့ ေထာက္ပံ့တစ္ရႈး (၂) ခုလည္းရွိပါေသးတယ္။

အမ်ိဳးသား အဂၤါတစ္ခုရဲ့ လိင္မႈကိစၥနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး အဓိက လုပ္ေဆာင္တဲ့ အပိုင္းကေတာ့ ၂ ပိုင္းရွိပါတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ ေထာင္မတ္ျခင္း (Erection) နဲ႔ သုက္ထြက္ျခင္း (Ejaculation) ျဖစ္ပါတယ္။ ေထာင္မတ္ျခင္းကေတာ့ လိင္တံေပ်ာ့ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေသြးေၾကာမ်ားက ပြင့္လာၿပီး လိင္တံတြင္း ေသြးေတြဝင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဖိအားေၾကာင့္ လိင္တံေထာင္မတ္လာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကိုေခၚတာပါ။

လိင္တံေထာင္မတ္ျခင္း ဘယ္လိုျဖစ္ေပၚတာလဲ။

ေထာင္မတ္ျခင္းရဲ့ အစကေတာ့ ဦးေႏွာက္က စတာျဖစ္ပါတယ္။ သင္အရာ တစ္ခုခုကို ျမင္လိုက္မယ္၊ ခံစားလိုက္ရမယ္၊ အနံ့ရႈလိုက္ရမယ္၊ ၾကားလိုက္ရမယ္၊ ေတြးလိုက္ရမယ္ ဆိုရင္ ဒီ အရာေတြက ဦးေႏွာက္ကေန သင့္ရဲ့ လိင္တံတြင္းရွိ ေသြးေၾကာေတြကို ဓါတု အခ်က္ျပစနစ္ေတြ ပို႔လႊတ္ေစပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ ေသြးလႊတ္ေၾကာေတြက လိင္တံထဲ ေသြးပိုဝင္လာေစဖို ပိုပြင့္သြားၿပီး ေသြးျပန္ေၾကာေတြကလည္း ပိတ္သြားပါေတာ့တယ္။ corpora cavernosa ထဲက ေသြးေၾကာမ်ား ပြင့္ေနတဲ့အခါမွာ ေသြးမ်ားက corpora cavernosa ထဲရွိေသြးလႊတ္ေၾကာေတြထဲကို တြန္းအားအျပည့္နဲ႔ ဝင္ေရာက္လာပါေတာ့တယ္။ လိင္တံထဲ ေသြးေတြ ဝင္လာၿပီဆိုတာနဲ႔ corpora cavernosa ကျပန႔္ကားလာၿပီး ေသြးလႊတ္ေၾကာမ်ား ဖိအားပမာဏမ်ားလာတဲ့အခါမွာေတာ့ ေထာင္မတ္ျခင္း ျဖစ္ေပၚလာပါေတာ့တယ္။

tunica albuginea လို႔ေခၚတဲ့ corpora cavernosa ကို ဖုံးအုပ္ေပးထားတဲ့ အေျမႇးမ်ားဟာ corpora cavernosa ထဲ ေသြးေၾကာမ်ား ပိတ္မိေနေစရန္လုပ္ေဆာင္ေပးၿပီး ေထာင္မတ္ျခင္းကို ထိန္းေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ လိင္တံထဲက ႂကြက္သားေတြ ၾကဳံ႕သြားၿပီး လိင္တံထဲ ေသြးစီးဆင္းမႈ ရပ္သြားကာ ေသြးမ်ား ျပန္ထြက္သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင္ရဲ့ လိင္တံကျပန္လည္ေပ်ာ့ေခြသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သုက္ထြက္ျခင္း ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲ။ (ejaculation)

လိင္ပိုင္းရာ လႈံ႔ေဆာ္မႈေတြနဲ႔၊ လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခါ ျဖစ္ေပၚတဲ့ ပြတ္တိုက္မႈေတြက နာဗ္ေၾကာအခ်က္ျပခ်က္ေတြကို ျဖစ္ေပၚေစၿပီး ဒီအခ်က္ျပမႈေတြက ဦးေႏွာက္နဲ႔ ေက်ာရိုးနာဗ္ေၾကာထဲကို ဝင္ေရာက္သြားပါတယ္။ သုက္ထြက္ျခင္းဆိုတာ ဗဟို နာဗ္ေၾကာစနစ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ အလိုအေလ်ာက္ တုံ႔ျပန္တဲ့ စနစ္ျဖစ္ပါတယ္။ လိင္မႈကိစၥ လုပ္ရပ္ေတြ လုံေလာက္တဲ့ ပမာဏ တစ္ခု အထိ ေရာက္သြားရင္ သုက္ထြက္ျခင္းျဖစ္စဥ္ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ သင့္ လိင္စိတ္ ျပင္းထန္လာတဲ့အခါမွာ vas deferens လို႔ေခၚတဲ့ ႁပြန္ေလးက ေဝွးေစ့ထဲမွ သုက္ေကာင္မ်ားကို ဆီးလမ္းေၾကာင္းရဲ့ ေနာက္ဆုံးသို႔ ပို႔လႊတ္လိုက္ၿပီး အဲ့အခ်ိန္ သုက္ရည္ဆိုင္ရာ ဂလင္းေတြကလည္း ဆီးလမ္းေၾကာင္းရဲ့ ေနာက္ဆုံးဘက္ကို ပို႔လႊတ္လိုက္ပါတယ္။ ဒီလို vas deferens မွ သုက္ေကာင္မ်ားနဲ႔ သုက္ေကာင္ဆိုင္ရာ အေရၾကည္အေရာေတြ ဆီးလမ္းေၾကာင္း ေနာက္ဘက္ပိုင္းေရာက္ေနၿပီဆိုရင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းက အာ႐ုံခံမိလိုက္ပါတယ္။ အဲ့ေနာက္ပိုင္း လိင္မႈဆိုင္ရာ ခံစားခ်က္ အထြတ္အထိပ္ေရာက္ၿပီဆိုရင္ ဆီးလမ္းေၾကာင္းဟာ သင့္ရဲ့ ေက်ာရိုးနဗ္ေၾကာမႀကီးသို႔ နာဗ္အခ်က္ျပစနစ္ေတြ ပို႔လႊတ္လိုက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ ေက်ာရိုး နဗ္ေၾကာမႀကီးက လိင္တံအရင္းရွိ ႂကြက္သားမ်ားသို႔ ထပ္မံအခ်က္ျပစနစ္ေတြပို႔လႊတ္လိုက္ပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်က္ျပစနစ္ကို ရရွိတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ ဒီႂကြက္သားမ်ားက အားျပင္းျပင္းျပင္းနဲ႔ လ်င္ျမန္စြာ ဝ.၈ စကၠန႔္အတြင္းက်ဳံ႕သြားပါေတာ့တယ္။ ဒီအားဟာ သင့္လိင္ခံစားခ်က္ အထြတ္အထိပ္ေရာက္သြားတာနဲ႔ သုက္ရည္မ်ားကို ထြက္သြားေစတာျဖစ္ပါတယ္။

သုက္ထြက္ျခင္းမွာ ျဖစ္စဥ္ (၂) ဆင့္ရွိပါတယ္။

ပထမ အဆင့္မွာvas deferens လို႔ေခၚတဲ့ ေဝွးေစ့ မွ သုက္ရည္မ်ားကို သယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ ႁပြန္ဟာ သုက္ေကာင္
မ်ားကို ေဝွးေစ့ရဲ့ အရင္းအထိ ေရာက္ေစရန္အတြက္ က်ဳံ႕သြားပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္မွာ ပေရာ့စတိတ္ ဂလင္း (prostate gland) နဲ႔ သုက္ရည္ဂလင္း (seminal vesicles) ကသုက္ရည္ျဖစ္ေစရန္ အရည္ၾကည္မ်ားကို စစ္ထုတ္လိုက္ပါတယ္။ ဒီအဆင့္မွာ သုက္ထြက္ျခင္းကို ထိန္းထားလို႔မရပါဘူး။

ဒုတိယ အဆင့္မွာလိင္တံအရင္းက ႂကြက္သားေတြက ဝ.၈ စကၠန႔္တိုင္းမွာ သုက္ရည္မ်ားကို အမ်ားဆုံး၅ ႀကိမ္ေလာက္အထိ ပန္းထြက္ေစရန္ ၾကဳံသြားပါတယ္။

မူလေရးသားတင္ဆက္သူ ~ Hello ဆရာ၀န္