တြန္ဘြိဳင္းမ်ားႏွင့္ က်မ

Colours Rainbow - Feature

၂၀၁၀ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလထဲမွာ က်မ တစ္ခါမွ မၾကားခဲ့ဖူးတဲ့ သင္တန္းတစ္ခုကို ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူမ်ား သီးသန္႔သင္တန္းတဲ့။ ၾကားခါစက ေတာ္ေတာ္အံ့ၾသခဲ့ရတယ္။ က်မအတြက္ ပိုၿပီးအံ့ၾသစရာ ျဖစ္ေစတာက အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သင္တန္းေတြဆိုတာက က်မတို႔ ျမန္မာ့လူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို မရွိသေလာက္ ရွားပါးတာမို႔လို႔ေလ။ မရွိဘူးလို႔ေတာင္ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရွားရွားပါးပါး ျပဳလုပ္ေလ့ရွိတဲ့ လိင္တူခ်စ္သူမ်ား အခြင့္အေရး သင္တန္းေတြေတာ့ က်မၾကားသိခဲ့ဖူးတာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ ေမလ ၁၇ ရက္ေန႔မွာ ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့တဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအေပၚ ေၾကာက္ရြံ႕မုန္းတီးမႈမ်ားအား ဆန္႔က်င္ေရးေန႔ အခမ္းအနားကိုလည္း လိင္တူခ်စ္သူ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ က်မကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ပါ၀င္ ဆင္ႏႊဲခဲ့တာပဲေလ။ အခုက ထူးထူးျခားျခား လိင္တူခ်င္းခ်စ္တဲ့ သူေတြထဲကမွ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူမ်ားသီးသန္႔ အခြင့္အေရးသင္တန္းတဲ့ေလ။

က်မလည္း နာမည္ၾကားကတည္းက ဒီသင္တန္းကို ျဖစ္ေအာင္ကို သြားၾကည့္မယ္လို႔ စိတ္ထဲက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်လိုက္မိတာေပါ့။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ က်မကိုယ္တိုင္က အမ်ိဳးသားခ်င္းခ်င္းကိုသာ ခ်စ္ခင္စြဲလမ္း ႏွစ္သက္တဲ့ လိင္တူခ်စ္သူ တေယာက္ေလ။ အဲလိုဆိုေတာ့ က်မနဲ႔ အႀကိဳက္ခ်င္း မတူေပမယ့္ လိင္စိတ္ခံယူမႈခ်င္း တူညီတဲ့ ကုိယ့္ရဲ႕ ဘက္ေတာ္သားေတြကို သြားၿပီးေတာ့ ၾကည့္ရႈအားေပးရဦးမွာေပါ့။

အ၀တ္အစားေတြကို ေကာက္ညွင္းထုပ္လို က်ပ္ညွပ္ေနေအာင္၀တ္၊ စလင္းဘက္အိပ္ အႀကီးႀကီးကို ခပ္ေခ်ေခ်နဲ႔ လြယ္ၿပီး ဖင္ကို လိမ္က်စ္ လိမ္က်စ္နဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီးလာတဲ့ က်မကို ဟိုတယ္အ၀င္၀ ပန္းၿခံႀကီးထဲက ခံုကေလးမွာ ထိုင္ေနတဲ့ ေကာင္ေလးတေယာက္က က်မ လမ္းေလွ်ာက္သြားရာေနာက္ကို မလြတ္တမ္း စူးစိုက္ၿပီးေတာ့ လိုက္ၾကည့္ေနတာကို က်မ သတိထားမိလိုက္တယ္။ ေကာင္ေလးက ဂ်ာကင္အနက္ေလးကို ေဘာင္းဘီအက်ပ္ အနက္ေလးနဲ႔ စမတ္က်စြာ ၀တ္စားထားၿပီး ေနကာမ်က္မွန္ေလးကို တပ္ထားေတာ့ အိုး က်မစိတ္ထဲမွာ ဘယ္ေျပာေကာင္းမလဲ။ ေျဗာင္းဆန္သြားေတာ့တာေပါ့။ နဂိုကတည္းကကိုမွ ခပ္ကဲကဲ က်မက အခုလို ေကာင္ေလး ေခ်ာေခ်ာေလးက အၾကည့္ခံလုိက္ရတယ္ဆိုေတာ့ အိုး မရွိတဲ့ဖင္ကို ပိုၿပီးေတာ့ လိမ္က်စ္ လိမ္က်စ္နဲ႔ ေလွ်ာက္ျပမိေတာ့တာေပါ့။

အီလို႔မွ မဆံုးေသး ဟိုတယ္ရဲ႕ အခန္းထဲကေန ခပ္ေခ်ာေခ်ာ ေကာင္မေလးတေယာက္ ေျပးထြက္လာၿပီး ေကာင္ေလးရွိရာကို တည့္တည့္မတ္မတ္ ေလွ်ာက္သြားေနတာကို က်မေတြ႔လိုက္ရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေကာင္ေလးထိုင္ေနတဲ့ ထိုင္ခံုမွာ ေကာင္မေလး ၀င္ထိုင္လိုက္ေတာ့ ေကာင္ေလးက ေကာင္မေလးရဲ႕ ဖခံုးေလးကို သိုင္းဖက္ၿပီး ဘာေတြေျပာေနၾကမွန္းမသိဘူး။ က်မလည္း အင္မတန္လိုက္ဖက္တဲ့ သူတို႔စံုတြဲေလးကို အားက်တဲ့ အၾကည့္ေတြနဲ႔ ခဏရပ္ၾကည့္ေနမိေသးတယ္။

ၿပီးတာနဲ႔ က်မ ဟိုတယ္ရဲ႕ ခမ္းမေဆာင္ႀကီးတစ္ခုထဲကို ၀င္လာလိုက္တယ္။ က်မ၀င္လိုက္တယ္ဆိုရင္ပဲ အမ်ိဳးသမီးေတြေရာ အမ်ိဳးသားေတြပါ ေကာ္ဖီေသာက္ရင္း စကားေျပာသူကေျပာ ရယ္ေမာေနသူေတြက ရယ္ေမာနဲ႔ ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကတဲ့ လူအုပ္စုႀကီးကို ေတြ႔လိုက္ရတယ္။ က်မစိတ္ထဲမွာ သိလိုက္ပါၿပီ။ ေအာ္ ေယာက္်ားေလးလို ၀တ္စားဆင္ယင္ထားတဲ့ သူေတြက ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေယာက္်ားေလးတေယာက္လို ခံယူၿပီး ေျပာင္းလဲ၀တ္စားဆင္ယင္တဲ့ လိင္တူခ်င္းခ်စ္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြဆိုတာ။ သူတို႔ေတြထဲက တခ်ိဳ႕ကလည္း က်မကို စိတ္၀င္တစားနဲ႔ စိုက္ၾကည့္ေနတာကို က်မသတိထားမိတယ္။ က်မလည္း အားလံုးကို ၿပံဳးျပၿပီး က်မအခုလာေရာက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူမ်ား သီးသန္႔အခြင့္အေရး သင္တန္းကို ဦးေဆာင္ ကမကထျပဳလုပ္တဲ့ က်မ သူငယ္ခ်င္းဆီကို တန္းၿပီးေတာ့ သြားခဲ့ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းကလည္း က်မကိုျမင္ေတာ့ လာႏႈတ္ဆက္ၿပီး စကားေျပာမယ္ မႀကံေသးဘူး အခုဏက ဟိုတယ္အ၀င္၀မွာ ျမင္ခဲ့ရတဲ့ စံုတြဲေလးက လက္ခ်င္းခ်ိတ္ၿပီး ခန္းမထဲကို ၀င္လာေတာ့ က်မျဖင့္ မ်က္လံုးေတြ ျပဴးေၾကာင္ေၾကာင္နဲ႔ ဖင္ကို လိမ္က်စ္လိမ္က်စ္နဲ႔ ပဲမ်ားခဲ့တဲ့ ကိုယ့္ဟာကိုပဲက်ိတ္ၿပီး ၿပံဳးလို႔သာ ေနလိုက္ရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆို အခုနကတြဲေလးက ဒီသင္တန္းထဲက လက္စဘီယံ စံုတြဲေလး ျဖစ္ေနလို႔ေလ။

အခုလို အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူမ်ားသီးသန္႔ သင္တန္းကို ျပဳလုပ္ရျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ “က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာလူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားထဲမွာ လိင္တူခ်င္းကို ခ်စ္ႀကိဳက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ လိင္တူလိင္ကြဲ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ စြဲလမ္းတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀မွာ ႀကံဳေတြ႔ျဖတ္သန္းလာခဲ့ရတဲ့ အခက္အခဲေတြ သူတို႔ဘ၀ေတြမွာ လူ႔ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ ေစာ္ကားခဲ့တာေတြ အသိအမွတ္ျပဳေပးမႈမရွိပဲ ၀ိုင္း၀န္းဖယ္က်ဥ္ခဲ့တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ေတြရဲ႕ ရင္တြင္းခံစားခ်က္ စကားသံေတြဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ထြက္ေပၚလာျခင္း မရိွခဲ့သလို လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ့ မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္းကိုလည္း ဟိုးေရွးယခင္ကတည္းက ခံစားလာခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္ကလည္း သူတို႔ရဲ႕ အသံေတြ သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ဘယ္လိုေတာင္းဆို ရယူရမယ္ ဆိုတာကိုလည္း နားလည္သေဘာေပါက္ျခင္း မရိွခဲ့ၾကသလို သူတို႔ေတြမွာလည္း အဲဒီလို အခြင့္အေရးေတြ ရိွတယ္ဆိုတာကိုလည္း မသိခဲ့ၾကပါဘူး။ လိင္တူခ်စ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြၾကားထဲမွာ အုပ္စုလိုက္ စည္းလံုးမႈမရွိပဲ သီးသန္႔ေနျဖစ္ၾကတာေတြ မ်ားေနတယ္ ဆိုတာကိုလည္း ျမင္ေတြ႔ၾကရမွာပါ။ ဘယ္သူကမွလည္း စတင္ၿပီးေတာ့ အုပ္စုဖြဲ႔စည္းရံုးလုပ္ေဆာင္ၿပီး သူတို႔ေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ အသံေတြ အခြင့္အေရးေတြကို ေတာင္းဆိုမႈေတြ မျပဳလုပ္လာၾကဘူး။ အဲဒီအတြက္ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ ၾကားထဲမွာ သူတို႔ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို သူတို႔ကုိယ္တိုင္ ေတာင္းဆိုလာႏိုင္ေစရန္နဲ႔ တိတ္ဆိတ္ေနတဲ့ သူတို႔ေတြရဲ႕ အသံေတြကို ျမန္မာ့လူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ၾကားလာေအာင္၊ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြ အခ်င္းခ်င္း စည္းရံုးလုပ္ေဆာင္ၿပီး အဖြဲ႔ေလးေတြ ေပၚေပါက္လာေစရန္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဒီသင္တန္းကို လုပ္ေဆာင္ရျခင္း ျဖစ္တယ္”လို႔ သင္တန္းကို ကမကထ ဦးေဆာင္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့သူေတြက က်မကိုေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူမ်ား သီးသန္႔သင္တန္းမွာ ဦးေဆာင္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားသူေတြကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးေတြကို ျမန္မာ့လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းနဲ႔အတူ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးနဲ႔အတူ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ျမန္မာ့လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြအားလံုးက အားႀကိဳးမာန္တက္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္သြားခဲ့ၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး စာခ်ဳပ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ CEDAW စာခ်ဳပ္ကို အသုံးျပဳၿပီး လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ဘယ္နည္းလမ္းကေန ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး အကာအကြယ္ ယူႏိုင္ၾကမလဲ ဆိုတာကိုပါ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ၾကတယ္လို႔လည္း က်မ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ထပ္ၿပီးေတာ့ သိလိုက္ရျပန္တာေပါ့။

ေယာက္်ားေလးလို ၀တ္စားဆင္ယင္ထားတဲ့ လိင္တူခ်င္းခ်စ္သူ အမ်ဳိးသမီး တေယာက္အနား ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး ဘာေတြမ်ား ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကလဲလို႔ ေမးၾကည့္ေတာ့ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းက အမ်ိဳးသမီးေတြအေပၚ ပံုစံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုယ္တိုင္ မိမိကိုယ္ကို မိမိ ပံုစံသြတ္သြင္းေနမႈေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး ကိစၥေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြအေနနဲ႔ ဘယ္လိုနည္းလမ္းေတြနဲ႔ လိင္ခံစားမႈအရသာကို ရွာေဖြလို႔ ရႏိုင္တယ္ ဆိုတာေတြ၊ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္း အတြင္းမွာ လိင္တူခ်စ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ ခြဲျခားဖိႏွိပ္မႈေတြ၊ လိင္တူခ်စ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ေတြထဲမွာ ႀကံဳေတြ႔ရတဲ့ ျပႆနာေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေထြေထြ က်န္းမာေရး ကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ အခက္အခဲေတြကို ထဲထဲ၀င္၀င္ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ၾကတယ္လို႔လည္း သူကေျပာျပပါတယ္။

ေန႔လည္ ထမင္းစား နားခ်ိန္ေရာက္ေတာ့ ခန္းမထဲကေန သင္တန္းသူေတြ တဖြဲဖြဲနဲ႔ ထြက္လို႔လာခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီမွာ ခုဏက က်မနဲ႔ စကားေျပာေနခဲ့တဲ့ သူငယ္ခ်င္းက သင္တန္းသူေတြ တခ်ဳိ႕နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျပည္တြင္းမွာ ေနထိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အပါအ၀င္ ျပည္ပမွာ ေနထိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမား အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြလည္း ပါ၀င္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ သူတို႔ေတြထဲမွာ လိင္အမွတ္လဏာပိုင္ဆိုင္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ လိင္စိတ္ခံယူမႈပုံစံ အဖုံဖုံကို ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေယာက္်ားေလးပံုစံနဲ႔ ၀တ္စားဆင္ရင္ ေနထိုင္သလို မိမိကိုယ္ကိုမိမိ ေယာက်္ားတေယာက္လို ခံယူထားတဲ့ သူေတြလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ျပန္ေတာ့ မိန္းကေလးလိုပံုစံ ၀တ္စားဆင္ယင္တယ္ မိန္းကေလးလိုပဲ ခံယူတယ္ ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးခ်င္းပဲ ခ်စ္တဲ့သူေတြလည္း ပါ၀င္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ရဲ႕ ေဆြမ်ဳိးအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ လိင္တူခ်င္းခ်စ္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ထိစပ္မႈရိွတဲ့သူ လိင္တူခ်င္းခ်စ္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြ အခြင့္အေရးအတြက္ မဟာမိတ္အေနနဲ႔ အားေပးေနတဲ့ လိင္ကြဲခ်င္းခ်စ္သူ အမ်ိဳးသမီး အနည္းအငယ္လည္း ပါ၀င္ေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ၾကျပန္ေတာ့လည္း ဘာလာလာ အကုန္ရတယ္ ငါ့ကိုေတာ့ ဘာတံဆိပ္မွ လာမခတ္နဲ႔ က်မတို႔က Gender Blender (လိင္အမ်ိဳးမ်ဳိးကို ခ်စ္ႀကိဳက္လို႔ ရႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့သူ)ေတြ၊ လိင္တူလိင္ကြဲ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကို ခ်စ္ႀကိဳက္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ပါ၀င္ေနတာကို ေတြ႔ရျပန္ပါတယ္။

သူတို႔ေလးေတြနဲ႔ နည္းနည္းပါးပါး စကားေျပာၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ သင္တန္းဦးေဆာင္တဲ့ သူေတြက ေျပာျပပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကိုဘယ္သူမွ အျပင္မွာ ထုတ္မေျပာဖို႔နဲ႔ ၿပီးေတာ့ ဒီသင္တန္းကိုလည္း ဘယ္ေယာက်္ားေလးကိုမွ လာခိုင္းတာ မဟုတ္ဘူး က်မကိုေတာ့ ဂ်ီမမို႔လို႔ မ်ဳိးတူသာသနာတူမို႔လို႔သာ လာလည္ခြင့္ျပဳတာလို႔ ရွင္းျပေတာ့ က်မျဖင့္ အမေလး ေတာ္ပါေသးရဲ႕ေပါ့ ေဘာျပားမေတြ ဆြဲထိုးမခံရတာလို႔ ျပန္ေႏွာက္မိလိုက္ပါေသးတယ္။

သင္တန္းဦးေဆာင္သူ ေျပာျပတာကေတာ့ လူမႈဘ၀ထဲမွာ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ ဘ၀အေတြ႔အႀကံဳေတြက အလြန္ကို ဆိုး၀ါးေနခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ဆိုရင္ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသားေတြထက္ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပိုမိုလို႔ေတာင္ အခြင့္အေရးေတြ မရရွိၾကဘူးလို႔လည္း သိရပါတယ္။ သူတို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ရင္တြင္းခံစားခ်က္ အသံေတြကို ၾကားခဲ့ရေတာ့ စိတ္ထဲမွာ အရင္က မေတြးခဲ့ဖူးတဲ့ အေတြးေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ၀င္ေရာက္လာခဲ့တယ္လို သူကဆိုပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာေနထိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြဟာ မိသားစု၀င္ေတြရဲ႕ လက္ခံႀကိဳဆိုမႈေတြ မရွိတာေတြ၊ မိသားစု၀င္ အခ်င္းခ်င္းအတြင္းမွာ လိင္တူခ်စ္တာကို ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ လက္ခံယံုၾကည္ၿပီး မိမိရဲ႕ သမီးျဖစ္သူက ေယာက္်ားေလးတေယာက္လို ၀တ္စားဆင္ယင္ၿပီး မိန္းကေလးကိုသာ စိတ္၀င္စားတာကို ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ေယာက္်ားေလးကို စြဲလမ္းခ်စ္ခင္လာေအာင္ ေယာက္်ားေလးနဲ႔ လိင္ဆက္ဆံရတဲ့ အရသာကို ႀကိဳက္ႏွစ္သာလာေအာင္ မုဒိမ္းက်င့္ခိုင္းတဲ့ မိဘေတြလည္း ရွိခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ရင္နင့္ဖြင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔လည္း ေျပာျပပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ မလြဲေရွာင္သာလို႔ မုဒိမ္းက်င့္ခံလိုက္ရတဲ့ လက္စဘီယံ (လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသမီး) ေတြ၊ မုဒိမ္းက်င့္ ခံလိုက္ရတဲ့အတြက္ မေတာ္တဆ ကိုယ္၀န္ရလာတဲ့အခါ အတင္းအက်င္ ကေလးေမြးခိုင္းတာေတြ၊ အတင္းအဓမၼ ေယာက္်ားေလးနဲ႔ အိမ္ေထာင္ခ်ေပး လိုက္တာေတြဟာ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြရဲ႕ စိတ္ပိုင္း ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာကို ခ်ိဳးႏွိမ္ဖ်က္ဆီးလိုက္သလို သူတို႔ေတြရဲ႕ ဘ၀တေလွ်ာက္လံုးမွာ နားက်ဥ္းစရာ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ရြံ႕ရွာစက္ဆုပ္စရာ ေ၀ဒနာေတြမ်ားစြာနဲ႔ ေနာက္ဆံုး မိမိကုိယ္မိမိ အဆံုးစီရင္သြားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြဟာလည္း လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းၾကားမွာ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္ဆိုတာ သိခဲ့ရပါတယ္။ ဘယ္သူတဦးတေယာက္ကမွ အေရးတယူနဲ႔ ဂရုတစိုက္နဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ ခံစားေနရတဲ့ ေ၀ဒနာေတြ သူတို႔ေတြရဲ႕ အခက္အခဲေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုေပးတဲ့သူေတြ မရွိခဲ့ဖူးဘူးလို႔လည္း ရင္နင့္ဖြယ္ ၾကားသိရျပန္ပါတယ္။ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသမီးေတြ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာေရာ မိသားစု ပတ္၀န္းက်င္ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ အပါအ၀င္ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ခံရတာေတြ အႏိုင္က်င့္ေစာ္ကားခံရတာေတြ အတင္းအဓမၼ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့ အမႈေတြ စသျဖင့္ အျဖစ္အပ်က္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားက ဘယ္သူမွ မသိလိုက္ပဲ ေပ်ာက္ဆံုးေနခဲ့တာေတြ အမ်ားႀကီး ရိွခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ အတင္းအက်ပ္ ပံုစံသြတ္သြင္းမႈေတြေၾကာင့္လည္း အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လိင္စိတ္ခံယူမႈကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ဖြင့္ဟထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္ မရရွိပဲ ႀကိတ္မွိတ္ၿမိဳသိပ္ ဟန္ေဆာင္ဖံုးကြယ္ ေနခဲ့ရတယ္လို႔လည္း ဆိုၾကပါတယ္။ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ အျမင္မွာ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူလို႔ ျမင္လိုက္တာနဲ႔ ေယာက္်ားေလးပံုစံ ၀တ္စားဆင္ယင္ ေနထိုင္တဲ့သူေတြ ေယာက္်ားေလး တေယာက္လို ေနထိုင္မွ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူဆိုတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာေတြကိုလည္း သိရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္ႀကိဳက္တယ္ဆိုတာ သူတို႔ေတြ႔ရဲ႕ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈေတြ သူတို႔ေတြရဲ႕ ေနထိုင္ျပဳမူတဲ့ ပံုစံေတြကို ၾကည့္ရံုနဲ႔ သတ္မွတ္ေပးလို႔ မရပါဘူး။ လိင္တူခ်င္းကို ခ်စ္ႀကိဳက္တယ္ ဆိုတာဟာ လူတစ္ဦးတေယာက္ခ်င္းစီရဲ႕ လိင္စိတ္ခံယူမႈ အေပၚမွာပဲ အဓိက အေျခခံက်တာ ျဖစ္ပါတယ္။

စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ဆိုရင္လည္း အမ်ိဳးသမီးတေယာက္က ေယာက္်ားေလးလို ၀တ္စားဆင္ယင္မယ္ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း အခ်င္းခ်င္းကိုပဲ ခ်စ္ႀကိဳက္မိမယ္ ဆိုတာနဲ႔ ေက်ာင္းက ဆရာ ဆရာမေတြ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ကဲ့ရဲ႕ေလွာင္ေျပာင္ျခင္းေတြ၊ ၀ိုင္း၀န္းဖိႏွိပ္ ဖယ္က်ဥ္ျခင္းေတြ၊ မ၀တ္ခ်င္တဲ့ အမ်ဳိးသမီး အ၀တ္အစားကို အတင္းအက်ပ္ ၀တ္စားဆင္ယင္ခိုင္းတာ ဆံပင္ပံုစံေတြကို ေျပာင္းလဲပစ္ခိုင္းတာေတြ ေနာက္ဆံုး အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္တဲ့သူေတြ ပညာေရးကို ဆံုးခန္းတိုင္ေအာင္ မသင္ခဲ့ရပဲ ေက်ာင္းမွ ႏႈတ္ထြက္သြားရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြလည္း အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြၾကားထဲမွာ ဒုနဲ႔ေဒး ရွိေနခဲ့တယ္ ဆိုတာကို သူတို႔ရဲ႕ ရင္ဖြင့္သံေတြ ကေနတဆင့္ ၾကားခဲ့ၾကရတယ္လို႔ သိရျပန္ေတာ့ ေၾသာ္ က်မတို႔ ဂ်ီမေတြရဲ႕ဘ၀နဲ႔ ထူးမျခားနားပါလား။ လူေတြရဲ႕ တံေတြးခြက္ေတြမွာ လြန္႔လူးရင္းနဲ႔ ဒီေန႔ ဒီအသက္အရြယ္အထိ ဘ၀ကို ရဲရဲရင့္ရင့္ ပင္ပင္ပန္းပန္းနဲ႔ ခရီးဆက္ေနၾကရတာ ပါလားဆိုၿပီး သူတို႔ေလးေတြကို ကိုယ္ခ်င္းစာ ဂရုဏာသက္မိျပန္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ သိရျပန္တာေတြကေတာ့ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ဆိုရင္လဲ လိင္ကြဲခ်စ္သူေတြနဲ႔ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ဳိးသမီးေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ အရည္အခ်င္း တူညီေနပါေစ သူတို႔ရဲ႕ ပံုစံ သူတို႔ရဲ႕ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈေတြေၾကာင့္ အလုပ္က လက္မခံတာေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီထဲကမွ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူတေယာက္က ဥပမာ ေယာက္်ားေလးလိုပံုစံ ၀တ္စားဆင္ယင္ထားမယ္ ဆုိပါစို႔ သူေလွ်ာက္တဲ့ ေနရာကို သူဘယ္ေလာက္ပဲ အရည္းအခ်င္း ျပည့္မွီေနပါေစ လုပ္ငန္းခြင္ကေနၿပီး အတင္းအက်ပ္ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ ပံုစံေျပာင္းခိုင္းတာတို႔ ၀တ္စားဆင္ယင္မႈ ပံုစံအေနထား မေျပာင္းႏိုင္ရင္ အလုပ္မေပးဘူးလို႔ စိန္ေခၚေတာ့ သူ႔ရဲ႕ လိင္အမွတ္လကၡဏာခံယူမႈ (Gender Identity) ကိုလည္း မစေတးႏိုင္ဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆို အဲဒါ သူရဲ႕ ေမြးရာပါ ကိုယ္ပိုင္အမွတ္လကၡဏာ ဘယ္လိုမွ မစြန္႔လႊတ္ႏိုင္ဘူးဆိုၿပီး လစာအရမ္းေကာင္းတဲ့ အလုပ္တခုကို လက္လြတ္ဆုံးရႈံးခဲ့ဖူးတဲ့ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္ အေၾကာင္းလည္း ေျပာျပရွာပါတယ္။

က်န္းမာေရးပိုင္းမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြအတြက္ အေရးတယူနဲ႔ တသီးတသန္႔ ျပဳလုပ္စီစဥ္ ေပးထားတာေတြ မရွိတဲ့ အေၾကာင္းေတြ၊ ေယာက္်ားေလးလို ၀တ္စားဆင္ယင္ ေနထိုင္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ Public အိမ္သာေတြ အသံုးျပဳတဲ့ အခါမွ ျပႆနာ ေပါင္းစံု အခက္ခဲေပါင္းစံုနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတာေတြ၊ မိသားစုေတြ အတြင္းမွာလည္း လက္မခံႏိုင္ပဲ မိသားစု အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ဖယ္က်ဥ္တာေတြ၊ အိမ္ေပၚမွာ ႏွင္ထုတ္တာေတြ၊ လက္စဘီယံေတြနဲ႔ တြဲတဲ့ တခ်ိဳ႕ေယာက္်ားေလး သူငယ္ခ်င္းေတြကလည္း ထိကပါး ရိကပါးနဲ႔ ကာအိေျႏၵကို ထိခိုက္ပ်က္ျပားေအာင္ လုပ္တာ၊ ဖင္ပုတ္လိုက္ ႏို႔ႏႈိက္လိုက္ ေခါင္းပုတ္လိုက္နဲ႔ လက္သရမ္းတာ ေတြကိုလည္း အၿမဲလိုလို ခံရတဲ့အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

သူတို႔ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ သူတို႔ေတြရဲ႕ ရင္ဖြင့္သံေတြ သူတို႔ေတြ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ႀကံဳေတြေနရတဲ့ အခက္ခဲေတြကို ရင္ဖြင့္ေျပာဆိုၿပီး သူတို႔ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ေတာင္းဆိုဖို႔အတြက္ CEDAW စာခ်ဳပ္ကေန အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ေတာင္းဆိုလာဖို႔ အတြက္လည္း ၀ိုင္း၀န္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရျပန္ပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြက ဒီလိုမ်ိဳး အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သီးသန္႔ အခြင့္အေရး သင္တန္းကို သူတို႔ဘ၀မွ တစ္ခါမွ မၾကားခဲ့ဖူးဘူး၊ တက္ေရာက္ဖို႔ မေျပာနဲ႔ အိမ္မက္ေတာင္ မမက္ဖူးခဲ့ဖူးဘူးလို႔လည္း ဆိုၾကတယ္လို႔ သိရသလို ဒီသင္တန္းဟာ သူတို႔အတြက္ ဘ၀မွ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရင္ဖြင့္ခြင့္ ရခဲ့တဲ့သင္တန္း အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ သိခြင့္ရခဲ့တဲ့ သင္တန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘ၀မွာ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ သင္တန္းတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ေၾကာင္း ေနာက္ထပ္လည္း အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေတြဟာ သီးျခားစီမေနပဲ အားလံုး စုစုစည္းစည္းနဲ႔ အဖြဲ႔ေလးေတြ ေပၚလာၿပီး သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ဖြင့္ဟေတာင္းဆိုၾကမယ္ အားလံုးပူးေပါင္းၿပီး လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ သြားၾကမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ၾကၿပီး သင္တန္းကို ေအာင္ျမင္စြာ အဆံုးသတ္ ခဲ့ၾကပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

လိင္တူခ်င္း အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ အမ်ဳိးမ်ဳိး၊ အျဖစ္အပ်က္မ်ဳိးစုံကို နားေထာင္လို႔ အၿပီးမွာေတာ့ က်မ အေျပးၿပိဳင္ပြဲတခုကို အဆုံးသတ္ ခဲ့ရသလိုမ်ဳိး ေမာဟိုက္ ႏြမ္းလ်လို႔ သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်မျပန္ေတာ့မယ္ဆိုၿပီး စလင္းဘက္လည္းအဆြဲ “Lesbian Rights in Burma- ျမန္မာႏိုင္ငံက လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအတြက္ အခြင့္အေရး” ဆိုၿပီး တညီတညြတ္တည္း ေအာ္လိုက္တဲ့ အသံကို က်မ ၾကားလိုက္ရတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ က်မတကိုယ္လုံး ၾကည္သီးေတြထသြားၿပီး ေျပာျပလို႔ကုိ မတတ္တဲ့ ခြန္အားလိုင္းလုံးတခု က်မရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ထဲကို အလုံးအရင္းနဲ႔ စီး၀င္လို႔သြားခဲ့တာကို က်မေကာင္းေကာင္းႀကီး ခံစားလိုက္ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်မရဲ႕ ေျခလွမ္းတိုင္းဟာလည္း ေပါ့ပါးလို႔ တလွမ္းခ်င္းလွမ္းရင္း ဟိုတယ္ထဲကေန ထြက္လို႔ လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။

က်မ အေတြးထဲမွာေတာ့ အနာဂတ္မွာ ျမန္မာ့အမ်ိဳးသမီးခ်င္း ခ်စ္သူေလးေတြ သက္တံေရာင္ အလံကို ကိုင္ဆြဲရင္း ကိုယ္တိုင္ ဦးေဆာင္ကာ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးနဲ႔ လိင္တူခ်င္းခ်စ္တဲ့ သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈေတြအတြက္ စြမ္းစြမ္းတမံ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာကို စိတ္ကူးပုံေဖာ္ရင္ က်မရဲ႕ ႏႈတ္ခမ္းတစုံ ေကြးညြတ္သြားေအာင္အထိ အားရပါးရၿပံဳးလိုက္ရင္း က်မ စိတ္ထဲမွာ ၀မ္းသာေက်နပ္ပီတီ ျဖစ္ခဲရပါေတာ့တယ္။

အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း
November 5, 2010