Sunday, November 11, 2012

TDoR day



Transgender ဆိုတာဘယ္သူေတြကိုေခၚတာလဲ။
Transgender ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္ေ၀ၚဟာရစကားလုံးက ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္တဲ့ သူေတြကိုေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာလိုေျပာရရင္ေတာ့ ဥပမာ- ေယာက်္ားေလးဆိုရင္ ေမြးလာတုန္းကေတာ့ ေယာက်္ားလိင္အဂၤါနဲ႔ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္လို႔ သူ႔ရဲ့ တကယ့္သဘာ၀ လိင္စိတ္ခံယူမႈ အစစ္အမွန္ကေတာ့ မိန္းကေလးလိုပဲခံယူတယ္၊ မိန္းကေလးလိုပဲ ၀တ္စားေနထိုင္ ျပဳမႈခ်င္တဲ့သူေပါ့။ မိန္းကေလးဆိုလည္းထိုနည္းလည္းေကာင္းပါပဲေမြးလာတုန္းကေတာ့ မိန္းမလိင္အဂၤါနဲ႔ပါ ဒါေပမယ့္ လိင္စိတ္ခံယူမႈကေတာ့ လုံး၀သဘာ၀အတိုင္း ေယာက်္ားေလးလိုပဲေနထိုင္ျပဳမႈ၀တ္စားဆင္ရင္ ခ်င္သူေတြပါ။
Transgender ေတြကိုက်ေနာ္တို႔ျမန္မာ့လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ့ အရပ္စကားနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အပြင့္မ၊ ဂ်ီမေတြနဲ႔ ေယာက်္ားလ်ာေလးေတြကိုေျပာခ်င္တာပါ။ အႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ၀တ္စားဆင္ရင္ေနထိုင္တဲ့သူေတြအားလုံးကို ၿခဳံငုံၿပီးေတာ့မွ အဂၤလိပ္လို Transgender လို႔ သုံးႏႈန္းလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ Transgender တိုင္းဟာ လိင္တူခ်င္းစိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ တခ်ဳိ႕ အမ်ဳိးသားေတြ၊ အမ်ဳိးသမီးေတြ ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ၀တ္စားဆင္ယင္ေနထိုင္ေပမယ့္လို႔ ေယာက်္ားခ်င္း၊ မိန္းမခ်င္း စိတ္မ၀င္စားတဲ့သူေတြ အမ်ားအျပာရိွပါတယ္။

Cross Dresser ဆိုတာကေရာဘယ္သူေတြလဲ။

Cross Dresser ဆိုတာကလည္းဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ၀တ္စားဆင္ယင္ေနထိုင္တဲ့သူေတြကို ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ကေျပာခဲ့သလိုပဲ Cross Dresser တိုင္းက လိင္တူစိတ္၀င္စားတဲ့သူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။

Drag Queen ဆိုတဲ့သူေတြကေရာဘယ္သူေတြလဲ။
Drag Queen ဆိုတာကလည္းဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ၀တ္စားဆင္ယင္ေနထိုင္တဲ့သူေတြကို ဆိုတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္လို႔ မ်ားေသာအားျဖင့္ Drag Queen ဆိုတဲ့စကားလုံးကေယာက်္ားေလးကေနမိန္းကေလးတေယာက္လို ၀တ္စားဆင္ယင္ေနထိုင္တဲ့ သူေတြကိုသာခိုင္းႏိႈင္းေခၚဆိုထားတဲ့ စကားလုံးပါ။ အထူးသျဖင့္ Drag Queen ဆိုတဲ့ စကားလုံးကိုစင္ျမင့္ေဖ်ာ္ေျဖပြဲေတြမွာေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္ေလ့ရိွတဲ့ အပြင့္မေတြ၊ ကေခ်သည္၊ ကားဗရက္ရိႈးေတြထဲကလိုအကမယ္ေတြကိုေခၚဆိုတာမ်ားပါတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာဆိုရင္ေတာ့ ေတးဆို၊ ေတးသရုပ္ေဖာ္ အႏုပညာစြမ္းရည္ကိုအသုံးျပဳၿပီးေရွာက္သီးေဆးျပားေရာင္းတဲ့ အပြင့္မေတြကိုလည္းေခၚလို႔ရမယ္ထင္ပါတယ္။ သတိထားစရာတခ်က္က Drag Queen တိုင္းသည္လည္းလိင္တူခ်စ္သူမဟုတ္ပါ။ အခ်ဳိ႕ေသာအမ်ဳိးသားေတြဟာလိင္တူခ်စ္သူမဟုတ္ေပမယ့္ Drag Queen လို၀တ္စားဆင္ယင္ၿပီးေဖ်ာ္ေျဖတင္ဆက္မႈအတတ္ပညာကိုကိုယ့္ရဲ့ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ပညာရပ္တခုအေနနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ၿပီးရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနတဲ့သူေတြလည္းရိွပါတယ္။

Transgender ေတြကိုဘာေၾကာင့္ခြဲျခားဆက္ဆံၾကတာလဲ။ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကဘာလဲ။

ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္တဲ့ သူေတြကိုခြဲျခားဖိႏွိပ္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ၾကဖို႔ရန္အတြက္ တြန္းအားေပးေနတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြက ယုံၾကည္လက္ခံထားတဲ့ “လူ႔ေလာကမွာမိန္းမနဲ႔ ေယာက်္ားဆိုတဲ့ လိင္ႏွစ္မ်ဳိးပဲရိွတယ္” ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚကေနစတင္တာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ကေလးတေယာက္ေမြးလာၿပီဆိုရင္ပဲသူ႔ရဲ့လိင္အဂၤါကိုၾကည့္ၿပီးေတာ့ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလို လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေယာက်္ား၊ မိန္းမဆိုတဲ့ ပုံစံခြက္ထဲကိုသြတ္သြင္းလိုက္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီးလူေတြဟာကိုယ္ရဲ့ဆႏၵပါသည္ျဖစ္ေစမပါသည္ျဖစ္ေစ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေယာက်္ား၊ မိန္းမဆိုတဲ့ စံႏႈန္းသတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ကိုက္ညီေအာင္ ကိုယ္ရဲ့အေတြးအေခၚ၊ အျပဳအမူ၊ ၀တ္စားဆင္ယဥ္မႈ၊ ေနထိုင္သြားလာမႈ စသျဖင့္ အစစအရာရာအားလုံးကို လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ အံ၀င္ဂြင္က်ျဖစ္ေအာင္ဆိုၿပီး ႀကိဳးစားအသက္ရွင္ၾကရေတာ့တာပါ။

အဲဒီပုံစံခြက္ေတြထဲကမွ အဆိုး၀ါးဆုံးေသာ ပညတ္ခ်က္ေတြကေတာ့၊ ဘယ္လိုလူမ်ဳိးကိုပဲခ်စ္သင့္တယ္၊ ဘယ္လိုလူမ်ဳိးနဲ႔မွ အတူလက္ထပ္ထိမ္းျမားေပါင္းသင္းေနထိုင္သင့္တယ္၊ ဘယ္လိုလူမ်ဳိးေတြနဲ႔မွ ခ်စ္တင္းေႏွာသင့္တယ္ဆိုၿပီးသတ္မွတ္ခ်က္ေပးလိုက္တာပါပဲ။ ဒီသတ္မွတ္ခ်က္ေတြဟာ ႏွစ္ေတြၾကာလာေတာ့ သဘာ၀တရားတခုလို ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီသတ္မွတ္ခ်က္ေတြဟာအခ်ိန္တိုင္း၊ ေနရာတိုင္း၊ လူတိုင္းအတြက္ အၿမဲတေစမွန္ကန္ႏိုင္တဲ့အရာေတြေတာ့ ျဖစ္မေနပါဘူး။

အမွန္တကယ္မွာေတာ့ ေလာကႀကီးမွာမိန္းမနဲ႔ ေယာက်္ားဆိုတဲ့ လိင္စိတ္ခံယူမႈႏွစ္မ်ဳိးပဲရိွတယ္ဆိုတဲ့ လက္ခံယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔ ေယာက်္ား၊ မိန္းမအတြက္ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းကေန လက္ခံယုံၾကည္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အေတြးအေခၚစံႏႈန္းစံထားေတြဟာ လုံး၀သက္သက္စင္ေအာင္ကို လြဲမွားေနတဲ့ အေတြးအေခၚယုံၾကည္မႈတရပ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။

အဲဒီမွားယြင္းတဲ့ အေတြးအေခၚယုံၾကည္မႈကပဲဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္တဲ့ သူေတြအေပၚ ကိုယ္ခႏၶာပိုင္းဆိုင္ရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ နည္းမ်ဳိးစုံေသာခြဲျခားဖိႏွိပ္ ညွင္ပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာေစဖို႔ရန္အတြက္ အဓိကတြန္းအားတခု ျဖစ္လာေစခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

Transgender Day of Remembrance (TDoR) တီေဒါးဆိုတာဘာလဲ။

ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္သူမ်ား (Transgender) အတြက္ အမွတ္တရေန႔ (တီေဒါး) ဆိုတာဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္သူေတြကို မုန္းတီးတဲ့သူေတြရဲ့ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းကိုခံခဲ့ရတဲ့ ကမၻာတလႊားက Transgender ေတြကိုေအာက္ေမ့သတိရတဲ့ ေန႔ရက္တရက္ျဖစ္ပါတယ္။ အမွတ္တရေန႔ျဖစ္တဲ့ ႏို၀င္ဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔ေရာက္တိုင္းကမၻာတလႊားမွာရိွတဲ့ လိင္တူခ်င္းခ်စ္သူေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေလးစားလိုက္နာသူေတြကေအာက္ေမ့သတိရတဲ့ အထိမ္းအမွတ္အေနနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းက်င္းပၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုက်င္းပလာခဲ့ၾကတာဒီႏွစ္နဲ႔ဆို ၁၃ ႏွစ္တိုင္တိုင္ ျပည့္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ႏို၀င္ဘာ ၂၀ ရက္ကိုတီေဒါးေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ရတာလဲ။

လူ႔သမိုင္းတေလ်ာက္မွာဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္သူေတြကို ကြပ္မ်က္သတ္ျဖတ္လာခဲ့ၾကတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ အမ်ားအျပားရိွခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုလူမ်ဳိးေတြကိုညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကိုေတာ့ လူမႈပတ္၀န္းက်င္အသိုင္းအ၀ိုင္းက သဘာ၀တရားအတိုင္း ျဖစ္သင့္တဲ့ကိစၥရပ္တခုလိုပဲလစ္လ်ဴရႈခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမက္ဆက္ခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္၊ ေၾသာစတန္ၿမိဳ႕က ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္သူ ရီတာဟက္စတာ (Rita Hester) ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္ကေနစၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ လိင္တူခ်င္းခ်စ္သူမ်ားအခြင့္အေရးအတြက္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနသူေတြကဒီလိုအျဖစ္အပ်က္ေတြ အနာဂတ္မွာဆက္မျဖစ္ဖို႔ရန္အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ႏို၀င္ဘာ ၂၀ ရက္ေန႔ေရာက္တိုင္းဖေယာင္တိုင္မီးထြန္းၿပီး ဆႏၵျပဳၾကရာကေနဒီအမွတ္တရေန႔ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ကမၻာတ၀ွမ္းမွာရိွတဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္မွာဒီအထိမ္းအမွတ္ေန႔ကိုအမွတ္တရက်င္းပျပဳလုပ္လ်က္ ရိွေနၾကၿပီျဖစ္ပါတယ္။

Transgender ေတြဘယ္လိုညွင္းဆဲႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ၾကရပါသလဲ။
ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ၀တ္စားဆင္ယင္ေနထိုင္တဲ့သူေတြဟာ တျခားသာမန္လူေတြ သတ္ျဖတ္ခံရတာထက္ ဆိုးရြားတဲ့ နည္းလမ္းမ်ဳိးေပါင္းစုံနဲ႔ အသတ္ခံခဲ့ၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီနည္းလမ္းေတြကေတာ့ ေနာက္ေက်ာကေနဓါးနဲ႔အႀကိမ္ႀကိမ္ထိုးခံရျခင္း၊ လည္လွီးခံရျခင္း၊ မုဒိမ္းက်င့္ခံရျခင္း၊ စံျပအေနနဲ႔ ႀကိဳးဆြဲခ်သတ္ျဖတ္ခံရျခင္း၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ ကားနဲ႔တိုက္သတ္ခံရျခင္း၊ လိင္အဂၤါျဖတ္ေတာက္ခံရျခင္း၊ ကာလီဘိုင္ကဲ့သို႔ေသာလက္နက္မ်ားျဖင့္ အျပစ္သတ္ခံရျခင္း၊ ေသနတ္ျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ပစ္သတ္ခံရျခင္း၊ ေဘ့စ္ေဘာလက္ကိုင္တုတ္ျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ရိုက္ႏွက္သတ္ျဖတ္ခံရျခင္း၊ ကားနဲ႔ဒရြတ္တိုက္ဆြဲ၍သတ္ျဖတ္ခံရျခင္း၊ မီးရိႈ႕သတ္ျဖတ္ခံရျခင္းအစရိွတဲ့နည္းလမ္းေတြဟာဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ၀တ္စားေနထိုင္တဲ့သူေတြ ဒီကေန႔ ေတြ႔ႀကဳံခံစားေနရတဲ့ အႏၱရာယ္ေတြထဲကအနည္းအက်ဥ္းမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္တဲ့အတြက္ အသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ လူေတြရဲ့စာရင္းကိုဒီအင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွာေလ့လာဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
http://www.rememberingourdead.org/about/core.html

Transgender ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီကေန႔ကမၻာမွာေရာဘယ္လိုေတြ ဆက္ျဖစ္ေနေသးလဲ။
“Transrespect versus Transphobia Worldwide" အဖြဲ႔ကဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၄င္းတို႔ရဲ့ သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္တခုကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေၾကညာခ်က္မွာေဖာ္ျပသြားတာကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ကေနစၿပီး ၂၀၁၁ စက္တင္ဘာလအထိ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သုေတတနေလ့လာခ်က္အရေလးႏွစ္တာကာလအတြင္းကမၻာတလႊားမွာဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လိုေျပာင္းလဲေနထိုင္တဲ့သူေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သတ္ခံလိုက္ရတဲ့အမႈ စုစုေပါင္း ၆၈၁ မႈ ရိွခဲ့တယ္လို႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီထက္ပိုၿပီး ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းတာကေတာ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာဆိုရင္ ပထမကိုးလအတြင္းမွာတင္ အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ Transgender အေရအတြက္ စုစုေပါင္း ၁၁၆ မႈ ရိွခဲ့တယ္လို႔ TvTအဖြဲ႔ကထုတ္ျပန္ေၾကညာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

TDoRေန႔ကိုဘယ္လိုက်င္းပၾကလဲ။

ႏိုင္ငံတကာမွာTDoRေန႔ေရာက္ရင္ ေသဆုံးသြားခဲ့တဲ့ ဆန္႔က်င္ဖက္လိင္လို ေျပာင္းလဲ၀တ္ဆင္ေနထိုင္တဲ့ သူေတြကိုေအာက္ေမ့သတိရတဲ့အေနနဲ႔ ဖေယာင္းတိုင္ဆီမီးထြန္းညိွၿပီးအသိအမွတ္ျပဳ က်င္းပေလ့ရိွၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

“လူသားတိုင္းတူညီတဲ့ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ အခြင့္အေရးရိွတယ္ဆိုတာကိုလက္ခံရင္ ဒီေန႔ရက္ေရာက္တိုင္းဖေယာင္းတိုင္ဆီမီးထြန္းညိွၿပီးကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ပါ၀င္ဆင္ႏြဲၾကပါစို႔” 

No comments: